نحوه کانالکشی داکت اسپلیت (راهنمای کامل + نکات اجرایی)
کانالکشی داکت اسپلیت یکی از مهمترین مراحل اجرای سیستمهای تهویه مطبوع است. اگر طراحی و اجرای کانالها بهدرستی انجام نشود، نهتنها راندمان دستگاه کاهش مییابد، بلکه مصرف انرژی هم بالا رفته و صدای دستگاه آزاردهنده خواهد شد. در این مقاله، نحوه صحیح کانالکشی داکت اسپلیت، استانداردهای لازم و مهمترین نکاتی که باید در اجرا رعایت کنید را بهصورت کامل بررسی میکنیم.
کانالکشی داکت اسپلیت چیست؟
داکت اسپلیتها برای توزیع هوای خنک یا گرم در فضا نیاز به شبکهای از کانالها دارند. این کانالها وظیفه انتقال هوا از یونیت داخلی به بخشهای مختلف ساختمان مانند اتاقها، سالنها و راهروها را برعهده دارند.
طراحی درست کانالکشی باعث میشود:
- دما بهصورت یکنواخت پخش شود
- فشار استاتیک مناسب حفظ شود
- مصرف انرژی کاهش یابد
- صدای سیستم کمتر شود
استانداردهای طراحی کانال داکت اسپلیت
برای اینکه کانالکشی عملکرد صحیحی داشته باشد، رعایت این موارد ضروری است:
۱. محاسبه دقیق بار سرمایشی و گرمایشی
قبل از هر چیز باید متراژ، نوع کاربری و میزان بار حرارتی محیط مشخص شود. بدون این محاسبات، انتخاب ظرفیت مناسب و طراحی کانال استاندارد ممکن نیست.
۲. رعایت سرعت جریان هوا
- کانال اصلی: ۶–۹ متر بر ثانیه
- کانال انشعابی: ۳–۵ متر بر ثانیه
سرعت بالا → صدای زیاد
سرعت کم → افت فشار و سرمایش کم
۳. قطر و ابعاد کانالها
ابعاد کانال باید بر اساس CFM خروجی دستگاه تعیین شود.
استفاده از محاسبات مهندسی یا نرمافزارهایی مثل Duct Sizer و Autocad MEP بهترین روش است.
۴. انتخاب جنس مناسب کانال
بهطور کلی سه نوع کانال برای داکت اسپلیت استفاده میشود:
| نوع کانال | ویژگیها | نقاط ضعف |
|---|---|---|
| کانال گالوانیزه | مقاوم، بادوام، مناسب ساختمانها | نیاز به عایقکاری |
| کانال فلکسیبل (خرطومی) | نصب سریع، مناسب مسیرهای کوتاه | تلفات فشار بالا، مناسب مسیر طولانی نیست |
| کانال پیشعایق (P3) | سبک، عایق، قابلیت افزایش راندمان انرژی | قیمت بالاتر |
مراحل اجرای کانالکشی داکت اسپلیت
۱. طراحی نقشه کانال
پیش از شروع کار باید نقشه دقیقی شامل موارد زیر تهیه شود:
- مسیر کانال اصلی
- تعداد و موقعیت انشعابات
- محل دریچههای ورود و برگشت هوا
- موقعیت یونیت داخلی
- ارتفاع سقف کاذب
۲. نصب یونیت داخلی
- نصب روی سقف کاذب
- تراز بودن دستگاه
- رعایت فضای سرویس (حداقل ۴۰ سانت)
۳. اجرای کانال اصلی
- استفاده از کانال گالوانیزه یا P3
- نصب ساپورتهای استاندارد
- رعایت زوایا با کمترین پیچوخم ممکن
۴. عایقکاری کانالها
کانال گالوانیزه باید کاملاً عایق شود تا:
- از اتلاف انرژی جلوگیری شود
- از تعریق و ایجاد قطرات آب جلوگیری شود
بهترین عایقها: XPE، پشم شیشه، الاستومری
۵. نصب دریچهها
- دریچههای خطی (اسلوت) برای فضاهای مدرن
- دریچههای مشبک و چهارگوش برای اتاقها
- دریچه برگشت در نزدیکترین نقطه به یونیت داخلی
۶. تست و تنظیم جریان هوا
در پایان کار باید توسط تکنسین:
- میزان CFM خروجی
- فشار استاتیک
- یکنواختی هوا
کنترل و تنظیم شود.
نکات مهم در کانالکشی داکت اسپلیت
✔ تا جای ممکن از کانال فلکسیبل طولانی استفاده نکنید
حداکثر طول مجاز: ۲ تا ۳ متر
✔ تعداد زانوها را کم کنید
هر زانو معادل ۱ تا ۱.۵ متر اضافه به طول کانال محسوب میشود و باعث افت فشار میشود.
✔ برای هر فضا دریچه برگشت هوا قرار دهید
عدم نصب دریچه برگشت → عملکرد ضعیف داکت اسپلیت
✔ کانالکشی را قبل از اجرای سقف کاذب انجام دهید
این باعث دسترسی بهتر و خطای کمتر میشود.
✔ کانالها در فضاهای گرم (مثل موتورخانه) حتماً عایق شوند
برای جلوگیری از اتلاف انرژی و کاهش راندمان سیستم.
اشتباهات رایج در کانالکشی داکت اسپلیت
- استفاده بیش از حد از کانال فلکسیبل
- عدم نصب دریچه برگشت
- نبود فضای کافی برای سرویس
- طراحی کانال بدون محاسبات دقیق
- عایقکاری ضعیف کانالهای گالوانیزه
- عبور کانال اصلی از فضاهای باریک و شلوغ
جمعبندی
کانالکشی داکت اسپلیت یکی از تخصصیترین بخشهای اجرای سیستم تهویه مطبوع است و نیازمند دانش فنی، محاسبات دقیق و رعایت استانداردهای نصب است. اجرای درست این بخش باعث:
- افزایش راندمان دستگاه
- کاهش مصرف برق
- کاهش صدای سیستم
- توزیع یکنواخت هوا
میشود. اگر قصد نصب داکت اسپلیت یا اجرای کانالکشی اصولی دارید، حتماً از یک تیم متخصص استفاده کنید تا بهترین عملکرد را از دستگاه خود دریافت کنید.